NÜFUS KAYIT ÖRNEKLERİNE GÖRE PADİŞAH EŞLERİ

Uzun senelerdir Osmanlı Sarayı Haremini ve Osmanoğullarının Seceresini araştırıyorum. Osmanoğulları ile akraba olan ailelerin bazılarına ulaşabildim ve araştırmalarım için tarafıma verilen belge ve bilgileri çalışmalarımda kullandım.

Özellikle Nüfus Kayıt Örnekleriyle bazı Tarih Kitaplarında neşredilen Osmanoğullarının seceresindeki bilgiler birbirleriyle örtüşmüyor. Padişah eşleri ve gelinlerinin doğum tarihleri ve doğum yerleri çoğunlukla yanlış yazılmıştır.

19.YY'da Padişah eşleri ve gelinlerinin hemen hepsi Kafkasyalıdır. Osmanlı İmparatorluğunda ilk Nüfus Sayımı (Kadın ve Erkek) 1905 yılında gerçekleşmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlarının Nüfus Kayıtları işte bu sayıma dayanmaktadır.

1905 yılında ki sayımdan önce 1885 senesinde İstanbul'da Hane'ye özel kayıtlarda yapılmıştır. Bu tarihlerden önce de (yanlız Erkekler) Askeri sayımlar yapılmıştı. Bu bilgiler Başbakanlık Osmanlı Arşivinde muhafaza ediliyor.

Padişah Eşleri ve Gelinleri'nin kayıtlarını ihtiva eden Nüfus Kayıt Örnekleri tahmin edileceği gibi ancak 19. ve 20.YY da yaşamış olanları kapsamaktadır.

Merhum Sn Yılmaz Öztuna'nın muazzam eseri Devletler ve Hanedanlar Serisi çok önemli bir kaynaktır. Lakin bu eserde Padişah eşleri ve gelinlerinin çoğunluğunda (özellikle 19.YY) doğum yeri ve doğum tarihi bilgileri Nüfus Kayıt Örneklerindeki kayıtlarla örtüşmemektedir.  Aynı şekilde Anthony Dolphin Alderson'un The Structure of the Ottoman Dynasty eserindeki bilgilerin hatalı olduğu görülmektedir.

Bu konuda daha kapsamlı bir araştırmanın gerekli olduğunu düşünüyorum. Ama Nüfus Kayıtlarına ancak ailelerin özel izni verildiği takdirde ulaşmak mümkündür. Böylelikle araştırmalar duraksamaktadır ve akademisyenler eski yayımlarda verilen bilgileri kullanmak mecburiyetinde kalıyorlar.

Araştırmaları kolaylaştırmak için Osmanoğlu soyuna evlilikle dahil olmuş kişiler hakkında yeni bir Proje hayata geçirilmesi lazım. Bu Proje'nin ana hedefi: Haseki, Kadınefendi, İkbal, Gözde, Odalık ünvanlarını taşımış Osmanlı Hanedan kadınlarının kimliklerini tesbit ederek liste halinde yayımlamısı olması gereklidir.

Ancak bu şekilde sözkonusu aileler Nüfus Kayıt Örneklerinin akademik çalışmalarda kullanılmasını onaylamaları olasıdır.

***