SULTAN VI. MEHMET VAHDETTİN'İN SAN REMO'DA Kİ AİLESİ VE MENSUBATI

Sultan VI. Mehmet Vahdettin 1922 yılında İstanbul'u terketmesinden sonrs önce Malta sonra Hicaz'a gitti. Son olarak İtalya'nın San Remo sahil şehrine yerleşti ve başta Villa Nobel de ve ordan taşınarak Villa Magnolia'ya yerleşti. 1926 yılında Villa Magnolia'da öldü.

Villa Magnolia'da kimlerin torduğunu değişik Kaynaklardan edindim ve buraya ekliyorum:

VI.Mehmet Vahdettin'in Ailesi:

1. VI.MEHMET VAHDETTİN
2. EMİNE NAZİKEDA BAŞKADINEFENDİ  (1. eşi)
3. ŞADİYE MÜVEDDET 2.KADINEFENDİ ''ÇİFTÇİ'' (2. eşi) 
4. FATMA NİMET HANIMEFENDİ ''SEFEROĞLU'' (3. eşi)
5. ULVİYE SULTAN ''GERMİYANOĞLU'' (kızı)
6. ERTUĞRUL EFENDİ (oğlu)
7. ALİ HAYDAR BEY ''GERMİYANOĞLU'' (damadı)
8. HÜMEYRA HANIMSULTAN ''ÖZBAŞ'' (torunu)

VI. Mehmet Vahdettin ve Ailesinin Maiyeti ve Akrabaları (San Remo'da önce Villa Nobel de daha sonra Villa Magnolia'da):

1. REŞAT PAŞA (Özel doktor)
2. ÖMER YAVER PAŞA (Baş Mabeynci)
3. KİRAZ HAMDİ PAŞA (Yaverandan)
4. İBRAHİM BEY (Esvabçıbaşı)
5. ŞÜKRÜ BEY (Tütüncübaşı)
6. İBRAHİM BEY (Seccadecibaşı)
7. MAHMUT BEY (Berberbaşı)
8. MAZHAR AĞA (2.Musahip - Haremağası)
9. HAYRETTİN AĞA (3.Musahip - Haremağası)
10. ZEKİ BEY ''VOÇİBE'' (Vahdettin'in Kayınbiraderi)
11. BERGÜSAZ HANIM (2.Hazinedar)
12. HAYRIDİL HANIM (Nazikeda'nın akrabası)
13. NESRİN HANIM (Nimet'in kızkardeşi)
14. NADİRE HANIM ''YÜSRİ'' (Nazikeda'nın yeğeni)
15. AFİFE REZZEMAZA HANIM ''SIVAM'' (Müveddet'in nedimesi)
16. MİHRİ HANIM ''MUZAKA'' (Müveddet'in nedimesi)
17. BEHİYE HANIM (Hümeyra'nın süt annesi)
18. NAZİFE HANIM (Hümeyra'nın dadısı)

NÜFUS KAYITLARINA GÖRE HALİFE ABDÜLMECİT EFENDİ'NİN EŞLERİ

Son Halife Abdülmecit Efendi'nin eşleri hakkında çok az bilgi bulunmaktadır. Nüfus Kayıtlarına gelince yanlız bir eşinin Kayıtlarına ulaşabildim. Diğer eşlerinin kimlik bilgilerini Kaynak eserlerden edindim.

Halife Abdülmecit Efendi'nin bir oğlu ve bir kızı vardı. Oğlu Şehzade Ömer Faruk Efendi'nin annesi resmi kaynaklarda Şehsuvar Hanım olarak geçmektedir. Ama son araştırmalara göre Ömer Faruk Efendi'nin annesinin aslında bir İngiliz bayan olduğu ve II.Abdülhamit'in bu ilişkiye karşı çıkmasından dolayı Şehsuvar Hanım'ın himayesine verildiği iddia edildi. Artık Ömer Faruk Efendi'nin gerçek annesinin kim olduğunu tesbit etmek mümkün değildir, zira yeteri derece belge bulunmamaktadır. Fakat Osmanlı karşıtı bir propaganda eseri olduğuda düşünebilinir.

Nüfus Kayıtlarına göre Halife Abdülmecit Efendi'nin Eşleri:

1. ŞEHSUVAR - Çerkes - Nikah belgesinde Abdullah kızı yazıyor.
2. HAYRUNNİSA - Ubuh - Bandırma veya Gönenli
3. ATİYE MEHİSTİ ''AKALSBA'' - Abaza - Pşımaf ve Safiye kızı
4. BEHRUZE - Çerkes - Bu hanım Abdülmecit Efendi'nin nikahlı eşi değildi. Bir süre Gözdesi ve daha sonra Hazinedarı olmuştur.

NÜFUS KAYITLARINA GÖRE SULTAN VI. MEHMET VAHDETTİN'İN EŞLERİ

Sultan VI. Mehmet Vahdettin'in toplam 5 eşi vardı. Bu eşlerinden 3 kızı ve 1 oğlu olmuştu. Oğlu Şehzade Ertuğrul Efendi evlenmediğinden soyu günümüze ulaşmamıştır.

Nüfus Kayıtlarına göre Sultan VI. Mehmet Vahdettin'in Eşleri:

1. EMİNE NAZİKEDA ''HIRPS-MARŞAN'' - Abaza - Hasan Ali ve Fatma kızı 
2. SENİYE İNŞİRAH ''VOÇİBE''  - Ubuh - Zekeriya kızı
3. ŞADİYE MÜVEDDET ''ÇİFTÇİ'' - Abaza - Kato Davut ve Ayşe kızı
4. AYŞE NEVVARE ''SÖNMEZLER'' - Abaza - Mustafa ve Hafize kızı
5. FATMA NİMET NEVZAD ''SEFEROĞLU'' - Türk - Şaban ve Hatice kızı

Padişah eşleri arasında en fazla bilgiyi VI.Mehmet Vahdettin'in eşleri hakkında tesbit edebildim. Çünki Osmanlı'nın son Padişahının ailesi hakkında son 10 yılda çok fazla eser yayımlandı. Bu Kaynak eserlerden edinebildiğim bilgiler doğrultusunda ilgili ailelerle irtibata geçekerek sözkonusu Kadınefendilerin Nüfus Kayıtlarına ulaşabildim. 

NÜFUS KAYIT ÖRNEKLERİNE GÖRE SULTAN REŞAT'IN EŞLERİ VE GELİNLERİ

Sultan V. Mehmet Reşat'ın Eşleri:

1. KAMURES - Ubuh
2. DÜRRÜADEN - Ubuh
3. FATMA MİHRENGİZ - Ubuh
4. NAZPERVER - Abaza
5. DİLFERİP - Çerkes

------------------------------------------------------
Sultan V.Mehmet Reşat'ın Gelinleri

Şehzade Mehmet Ziyaettin Efendi Eşleri: 

1. PERNİYAN ''YENEMUK'' - Kabardey - Hüseyin kızı
2. ÜNSİYAR - Çerkes - Rıza kızı
3. PERİZAD - Çerkes
4. HESNA MELEKSEYRAN ''TEKE'' - Abaza - Osman ve Mevlüde kızı
5. AYŞE NEŞEMEND - Ubuh - Mustafa ve Ayşe kızı

------------------------------------------------------------------------
Şehzade Ömer Hilmi Efendi Eşleri:

1. NESİMTER (boşandı) - Ubuh
2. HATİCE FİRDEVS GÜLNEV - Türk - Fırat ve Ayşe kızı
3. FAİKA ''HUNCA'' (boşandı) - Ubuh
4. BAHTITER (boşandı)
5. MEDİHA (boşandı) - Türk Mısırlı - Menlikli Ahmet Paşa ve Zübeyde kızı 

NÜFUS KAYIT ÖRNEKLERİNE GÖRE SULTAN II. ABDÜLHAMİT'İN EŞLERİ VE GELİNLERİ

Sultan II. Abdülhamit'in tarihi kaynaklara göre nikahlı 13 eşi vardı. Ama bu 13 eş aynı zamanda evli bulunmuyorlardı. 

II.Abdülhamit hayatı boyunca toplam 13 defa nikahlandığı görülmektedir. Bu kadınların hepsi Kafkasya kökenliydiler. Zaten 19.YY'da Osmanlı Sarayı Harem mensubatının çoğunluğu Kafkasyalıydı. ek

II.Abdülhamit 1876 yılında Osmanlı Tahtına çıktığında 4 eşi vardı. Diğer evlilikleri Saltanatı sırasında gerçekleşmiştir. İlk eşiyle 1863 yılında 21 yaşında ve son eşiyle de  1904 yılında 62 yaşında evlenmiştir.

EK BİLGİ: Türkiye Cumhuriyetin de 1934 senesin de Soyadı Kanunu yürürlüğe konmuştur! Bu tarihten önce Türkiye de ve Osmanlı Devletinde Soyadı yoktu! Aileler Lakablar ile tanımlanıyordu. Eski Türk Soylu Aileleri ve sonradan Osmanlı Tebasına geçmiş Balkan ve Kafkasya kökenli aileler kendi Soyadlarını muhafaza etmişlerdir. Padişah Eşleri ve Gelinlerinden Türkiye Cumhuriyeti Vatadanşı olanlar genelde Babalarının soyadlarını almışlardır. Bazılarıda Soyisimlerini kendileri seçmişlerdir. 1934 yılından önce ölen Padişah Eşi ve Gelinlerinin T.C. Soyadı bulunmamaktadır! Bunlar kendi ailelerin soyadlarıya anmak doğru olur.

II.Abdülhamit'in eşleri - Nüfus Kayıtlarına göre kimlik bilgileri (Soyadları Tırnak içinde belirtilmiştir):

1. NAZİKEDA  - Abaza
2. HATİCE BEDRİFELEK ''KARZEG'' - Çerkes - Mehmet Karzeg kızı
   
3. NUREFSUN (boşandı) - Çerkes
   
4. BİDAR ''TALUSTAN'' - Kabardey - İbrahim kızı
   
5. DİLPESEND  - Ubuh
   
6. MEZİDEMESTAN - Abaza
   
7. EMSALİNUR ''KAYA'' - Abaza - Ömer ve Selime kızı
   
8. AYŞE MÜŞFİKA ''KAYISOY'' - Abaza - Mahmut ve Emine kızı
   
9. SAZKAR ZEKİYE ''ALTUNMAN'' - Abaza - Recep Abdullah ve Rukiye Havva kızı
   
10. PEYVESTE ''OSMAN'' - Abaza - Osman ve Fatma kızı
    
11. FATMA ''AÇBA'' - Abaza - Ahmet ve Mamleva kızı
    
12. BEHİYE BEHİCE ''MAAN'' - Abaza - Albuz ve Nazlı kızı
    
13. NACİYE ''ANKOP'' - Abaza - Arslan ve Canhız kızı
    

----------------------------------------------------------
II.Abdülhamit'in Gözdeleri:

1. NAZLIYAR - Çerkes
2. CALİBOZ ''ARYAVAŞ'' - Abaza
3. SERMELEK ''GEÇ'' - Abaza - Mahir kızı
4. LEVANDİL - Abaza - İsmail kızı
5. SİMPERVER - Çerkes
6. EBRU - Çerkes
7. BERGÜZAR - Çerkes
8. NEVCEDİD - Ubuh
9. MİHRİMEND ''ZEFİDE'' - Abzeh
10. SEHER - Ubuh
11. CANAN - Ubuh
12. GEVHERRİZ - Çerkes - Şahin kızı

-----------------------------------------------------------
II.Abdülhamit'in Gelinleri 

Şehzade Mehmet Selim Efendi Eşleri:

1. ERYALE ''HIRPS-MARŞAN'' - Abaza - Hasan Ali ve Fatma kızı
   
2. DÜRRÜYEKTA ''KARZEG'' - Çerkes - Zekeriya ve Şadiye kızı
   
3. EFLAKYAR - Çerkes - Gazi Muhammet kızı
   
4. LEMAN ''SELİM'' - Abaza - Osman ve Mevlüde kızı
   
5. NİLÜFER (boşandı) - Abaza
6. GÜLNAZ - Ubuh

 ----------------------------------------------------------
Şehzade Ahmet Nuri Efendi Eşleri:

1. FAHRİYE ''AHMET-NOURİ'' - Çerkes
2. RAŞEL - İstanbullu Musevi
   

 -----------------------------------------------------------
Şehzade Mehmet Abdülkadir Efendi Eşleri:

1. PAKİZE MİSLİMELEK ''ABDULKADİR'' - Abaza - Abdülkadir ve Mevlüde kızı
   
2. SÜHANDAN (boşandı) - Abaza
   
3. MİHRİBAN (boşandı) - Abaza
   
4. HATİCE MACİDE ''CHERİF'' (boşandı) - Türk - Mustafa Şerif kızı
   
5. FATMA MEZİYET ''OSMANOĞLU'' (boşandı) - Gürcü - Mecid kızı
   
6. İRENE ''İMER'' (boşandı) - Macar
   

------------------------------------------------------------
Şehzade Mehmet Burhanettin Efendi Eşleri:

1. HİDAYET ''AÇBA'' (ayrıldı) - Abaza - Mehmet ve Emine kızı
   
2. ALİYE NAZLI ''YALÇIN'' (boşandı) - Çerkes - Hüseyin kızı
   
3. GEORGİNA LEONORA (boşandı) - Hollandalı
   
4. ELSİE ''DEMİNG JACKSON'' - Amerikan
   

------------------------------------------------------------
Şehzade Abdürrahim Hayri Efendi Eşleri:

1. FERİDE MİHRİŞAH MİSALRUH ''ABDULRAHİM-HAİRİ'' - Abaza - Mehmet ve Emine kızı
   
2. EMİNE ''BAYINDIR'' (boşandı) - Türk Mısırlı - Abbas Halim ve Fahrünnisa kızı
   

------------------------------------------------------------
Şehzade Ahmet Nurettin Efendi Eşi:

1. AYŞE ANDELİB ''ÖZERAKIN'' - Abaza - Hüsnü ve Kudsiye kızı
   

------------------------------------------------------------
Şehzade Abit Efendi Eşleri:

1. FAHRİYE PINARDİL ''ABİT'' - Abaza
2. SENİYE ''ZOGOLLİ'' (boşandı) - Arnavut - Cemal ve Sadiye kızı

NÜFUS KAYIT ÖRNEKLERİNE GÖRE PADİŞAH EŞLERİ

Uzun senelerdir Osmanlı Sarayı Haremini ve Osmanoğullarının Seceresini araştırıyorum. Osmanoğulları ile akraba olan ailelerin bazılarına ulaşabildim ve araştırmalarım için tarafıma verilen belge ve bilgileri çalışmalarımda kullandım.

Özellikle Nüfus Kayıt Örnekleriyle bazı Tarih Kitaplarında neşredilen Osmanoğullarının seceresindeki bilgiler birbirleriyle örtüşmüyor. Padişah eşleri ve gelinlerinin doğum tarihleri ve doğum yerleri çoğunlukla yanlış yazılmıştır.

19.YY'da Padişah eşleri ve gelinlerinin hemen hepsi Kafkasyalıdır. Osmanlı İmparatorluğunda ilk Nüfus Sayımı (Kadın ve Erkek) 1905 yılında gerçekleşmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlarının Nüfus Kayıtları işte bu sayıma dayanmaktadır.

1905 yılında ki sayımdan önce 1885 senesinde İstanbul'da Hane'ye özel kayıtlarda yapılmıştır. Bu tarihlerden önce de (yanlız Erkekler) Askeri sayımlar yapılmıştı. Bu bilgiler Başbakanlık Osmanlı Arşivinde muhafaza ediliyor.

Padişah Eşleri ve Gelinleri'nin kayıtlarını ihtiva eden Nüfus Kayıt Örnekleri tahmin edileceği gibi ancak 19. ve 20.YY da yaşamış olanları kapsamaktadır.

Merhum Sn Yılmaz Öztuna'nın muazzam eseri Devletler ve Hanedanlar Serisi çok önemli bir kaynaktır. Lakin bu eserde Padişah eşleri ve gelinlerinin çoğunluğunda (özellikle 19.YY) doğum yeri ve doğum tarihi bilgileri Nüfus Kayıt Örneklerindeki kayıtlarla örtüşmemektedir.  Aynı şekilde Anthony Dolphin Alderson'un The Structure of the Ottoman Dynasty eserindeki bilgilerin hatalı olduğu görülmektedir.

Bu konuda daha kapsamlı bir araştırmanın gerekli olduğunu düşünüyorum. Ama Nüfus Kayıtlarına ancak ailelerin özel izni verildiği takdirde ulaşmak mümkündür. Böylelikle araştırmalar duraksamaktadır ve akademisyenler eski yayımlarda verilen bilgileri kullanmak mecburiyetinde kalıyorlar.

Araştırmaları kolaylaştırmak için Osmanoğlu soyuna evlilikle dahil olmuş kişiler hakkında yeni bir Proje hayata geçirilmesi lazım. Bu Proje'nin ana hedefi: Haseki, Kadınefendi, İkbal, Gözde, Odalık ünvanlarını taşımış Osmanlı Hanedan kadınlarının kimliklerini tesbit ederek liste halinde yayımlamısı olması gereklidir.

Ancak bu şekilde sözkonusu aileler Nüfus Kayıt Örneklerinin akademik çalışmalarda kullanılmasını onaylamaları olasıdır.

***