Mahidevran Haseki Sultan'ın gerçek kökeni !

Mahidevran Haseki Sultan'ın gerçek kökeni

Mahidevran Gülbahar Haseki 1499 senesinde Kuzey Kafkasya'da Kabardey prensi İdar Temruk Bey'in (osm. Haydar Temruk) ve Nazcan Hanım'ın ortanca kızı olarak doğmuştur. Esas adının Baharay olduğunu Temrukoğlu ailesi söylemektedir. Kaynakları esas almadan sadece hayali kitaplar yazan Nazım Tektaş’ın yanlış bilgilerine itibar edenler maalesef büyük bir hata yapıyorlar. Bu yazar (ciddi bir tarihçi değildir) Mahidevran’ın esas adının güya Bosfor olduğunu ortaya atmış ve bazı kişilerde bu yanlış bilgiye maalesef inanmışlardır. Zaten bu söylentinin kesinlikle yanlış olduğunu Temrukoğlu ailesi tarafından Cumhuriyet Pazar Gazetesinde yayımlatılan Nüfus Kayıtlarından anlaşılmaktadır. 

Gerçek ve ciddi bir tarihçi veya araştırmacı belgeler üzerinden çalışır, hayali söylentileri esas almaz ve itibar etmez. Maalesef bugünlerde „ağzı olan konuşuyor“ deyimiyle bu yanlış bilgiler halk arasında dağılmaktadır.

İnternette de Mahidevran Haseki hakkında yalan yanlış hikayeler bol bol yayımlanıyor. Başlı başına bir mesele olan >Wikipedia cenaplarında< Mahidevran’ın hayatını yazmışlar. Çoğu uyduruk olan hikayeyi yazanların tarih hakkında ne kadar bilgisiz oldukları ne kadarda belli.

Mahidevran Haseki babası tarafından politik nedenlerden 11 yaşında kızkardeşleri ve nedimeleri ile Osmanlı Sarayına gönderilmiştir. Bu konuda Ayşe Hafsa Valide Sultan'ın büyük rolü olduğu tahmin edilebilir, çünkü Valide Sultan'ın kendisi Kırımlı olup Çerkezler ile yakın arkabalığı vardı. Bu konuda Başbakanlık Osmanlı Arşivinde bulunan dökümanlar burada yazdıklarımı doğruluyor. Arşiv de bulunan bir belgede Temruk Bey’in, yani Mahidevran Haseki’nin küçük erkek kardeşi'nin kalesinden bahsediliyor ve „Temruk kalesi“ olarak geçiyor. Bu kale kuzey Kafkasyada Kuban nehri kıyısında bulunduğu yazıyor. Ayrıca aynı belgede Giray’lardan Kırım Giray Han’ın bu kalenin tamir ettirilmesinin lüzumlu olduğunu belirtmektedir(1). Ayşe Hafsa Sultan ile Mahidevran Haseki’nin yakınlığı bu belge sayesinde anlaşılmaktadır.

Bir başka önemli hususda Mahidevran Haseki'nin Bursa Muradiye de bulunan oğlunun türbesindeki sandukasında ve Osmanlı Arşivinde bulunan kayıtlarda baba adının Abdullah, Abdulmennan ve Abdurrahman olarak geçmesi Cariye olduğunu kanıtlar diye kesin hüküm verenler var, halbuki bu kesinlikle doğru değil. Çünkü Osmanlı Saray protokolünde Saraya alınan bütün kızların, asil veya köylü farketmez, Harem defterindeki kayıtları 18.YY ve 19.YY kadar bu şekildedir. Zira Osmanlı Sarayı için hareme alınan kızların zürriyeti önemli bir unsur teşkil etmiyordu. Ayrıca Temrukoğlu ailesinin yayımlattığı Nüfus kaydında Mahidevran Haseki'nin baba ve anne adının sabit olması ve Abdullah olarak geçmemesi Cariye olmadığının en önemli delilidir. Bundan başka Cumhuriyet Gazetesinin 07.10.2012 tarihli Pazar ekinde yayımlanan Temrukoğlu ailesinin Veraset İlamında Mahidevran Haseki'nin I. Süleyman‘ın eşi olduğu yazmaktadır.

Mahidevran Haseki’nin gerçek hayatını merak edenler için üst tarafta yazdığım Makaleyi okumalarını tavsiye ediyorum. 

Ayrıca son dönemlerde yayımlanan ve Mahidevran’ın kökeni hakkında kitaplarında bahseden Sakaoğlu, Tektaş ve yabancı yazarlara kesinlikle itibar edilmemesini ihdar ediyorum. Ama zaten herkes neye inanmak istiyorsa ona inanır, değilmi.

 (1) BOA 26 Rebiulahir 1172 (hicri) - 17 Aralık 1758 (miladi) / Dosya No. 557 / Gömlek No. 23378 / Fon Kodu: C..AS..

Cumhuriyet Pazar 6.10.2012: Mahidevran Haseki'nin ailesinin Veraset ilamı